The static stress change around the fault affects the evolution of the subsequent event or sequences. The ±0.1 bar (±0.01 MPa) stress change that occurs after an earthquake can affect the distribution of aftershocks. In fact, the greater stress released after major earthquakes affect the aftershock distributions that will occur in an area of 200 km radius, can also change the development of aftershocks spatially and temporally. In this study, 116 M≥7 earthquakes selected from the Global Centroid Moment Tensor (CMT) Catalogue were modelled as the source and their aftershock distributions in the stress changes areas were evaluated. According to the analyses tested in different time periods on the catalogue, it was determined that the aftershock distribution occurring after each major earthquake observed in areas where stress increased was between 58% and 62%, and aftershocks occurred between 38% and 42%, in areas with stress reduction. According to the analysis, the stress diffusion that occurred on a global scale was investigated through thrust faulting. 80% of the aftershocks caused by earthquakes consist of main earthquakes with thrust fault mechanism. In conclusion, the stress change calculations in nearby faults following major earthquakes can lead us to determine the seismic hazard regions.

Keywords: Global CMT Catalogue, Omori Law, Coulomb Stress, Aftershocks, Earthquake Analysis

Deprem sırasında fay çevresinde oluşan statik gerilme değişiminin bir sonra meydana gelecek deprem veya depremlerin oluşumuna etki ettiği bilinmektedir. Bir depremin ardından oluşan ±0.1 bar (±0.01 MPa) mertebesindeki gerilme değişimi artçı şokların dağılımını etkileyebilmektedir. Halbuki büyük depremlerden sonra açığa çıkan daha büyük gerilmeler 200 km yarıçaplı bir alanda oluşacak artçı şok dağılımlarını mekânsal ve zamansal olarak da etkilemektedir. Bu çalışmada Küresel Centroid Moment Tensör (CMT) kataloğundan seçilen 116 adet M≥7 deprem kaynak olarak modellenerek çevresinde meydana getirdiği gerilme değişim alanlarına düşen artçı şok dağılımları incelenmiştir. Katalog üzerinde farklı zaman periyotlarında de test edilen analizlere göre, her bir ana deprem sonrası oluşan artçı şok dağılımı %58 ile %62 arasında gerilmenin arttığı alanlarda, %38 ile %42 arasında oluşan artçı şoklar ise, gerilme azalımı olan alanlarda meydana geldiği gözlenmiştir. Yapılan analizlere göre küresel çapta gerçekleşen gerilme difüzyonu ters faylanmalar vasıtasıyla gerçekleşmiştir. Depremler sonucunda oluşan artçı şokların %80’i ters faylanma mekanizmalı ana depremlerden meydana gelmektedir. Dolayısıyla, depremlerden sonra çevre faylarda meydana gelen gerilme değişimlerinin hesap edilmesiyle, sismik tehlike bölgeleri tespit edilebilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Küresel CMT Kataloğu, Omori Yasası, Coulomb Gerilme, Artçı Şok, Deprem Analizi