Yazma öğretimi temel dört dil becerisi arasında en son ve en zor gelişen dil becerisidir. Dinlemeyle başlayan dil edinimi, konuşmayla devam eder. Çocuklar okul öncesi dönemde işitsel olarak gelişigüzel kültürlenme yoluyla konuşma becerisine sahip olurlar. Okul çağında kasıtlı kültürlenmeyle birlikte okuma ve yazma becerilerinin kazandırılır. Okuma öğretimi ve yazma öğretimi birbirini tamamlayan iki önemli dil becerisidir. İlkokul yıllarında temeli atılan bu beceriler kişiye hayatı boyunca kullanacağı okuma ve yazma alışkanlığının kazandırılması açısından da önemlidir.
Okul öncesi dönemde doğal yollarla kazanılan dinleme ve konuşma becerilerinin aksine, okuma ve yazma becerisi uzun uğraşlar sonucu kazanılan bir beceridir. İlkokul öğretmenlerine büyük bir görev yükleyen bu becerilerin kazandırılması tekrarlara ve alıştırmalara dayanan zaman ve emek isteyen bir iştir. Sırada oturma, kalemi düzgün tutma, harflerin başlangıç ve bitiş noktalarına dikkat ederek yazmayla başlayan yazı denemeleri ileri aşamalarda değişik konularda ve türlerde yazı yazmayı öğretmeyi hedeflemektedir.
Yazı çalışmalarında istenilen verimi ve başarıyı elde etmek çokça temrin (alıştırma) yapmaya dayanmaktadır. Bu amaçla da yazı eğitimini konu alan eserlerde okul kademlerine göre hangi yazı çalışmalarının nasıl yapılması gerektiğine dair açıklamaları ve örnekleri görmek mümkündür. Bu tür eserlerden birisi de Alman eğitimci Karl Linke’nin Rauf İnan tarafından tercüme edilen “Serbest Tahrir” adlı kitabıdır.
Bu çalışmanın amacı 1936 yılında dilimize çevrilen eserde yer alan ilkokul seviyesinde serbest yazma çalışmalarında kullanılması tavsiye edilen etkinlik örneklerini tanıtarak günümüzde yapılan yazma çalışmalarında sınıf öğretmenlerine ve Türkçe öğretmenlerine yardımcı olmaya çalışmaktır.
Anahtar Kelimeler: Yazma eğitimi, alıştırma, serbest tahrir
|