Van, 19.yüzyılın ikinci yarısından itibaren Ermenilerin üzerinde hak iddia ettikleri bir şehir haline gelmiş ve bu gayeye matuf olarak Van’da Ermeniler tarafından basın-yayın faaliyetlerine girişilmiştir. Gerek Ermenilerin ayrılıkçı hareketlerine karşılık olarak gerekse Van’ın Türk kültürünü muhafaza eden bir şehir olması hasebiyle Türk dilinde yayın yapan gazetelerin varlığına ihtiyaç duyulmuş ve bu doğrultuda adımlar atılarak 1915 yılına kadar Van’da basın faaliyetleri sürmüştür. Bu yönüyle Van, Türkiye’de basın-yayın bağlamında özel bir konuma sahipken çalışmamızın esas konusunu Cumhuriyetin ilanından sonra 1937’de şehirde ilk gazetenin kurulmasından 1960 askeri darbesine kadar geçen süre zarfındaki siyaset-basın ilişkileri oluşturmaktadır. Van’da yerel basın konusu pek çok araştırmaya konu olmasına rağmen literatür taraması sonucunda siyaset ve yerel basın ilişkileri bağlamında müstakil bir eserin olmaması üzerine böyle bir çalışmanın varlığına ihtiyaç duyulmuştur. Bu minvalde mezkûr yıllarda Van’da yayın hayatını sürdüren basın taranmıştır. Ayrıca konuyla ilgili Devlet Arşivlerindeki araştırmalar yapılmış eldeki verileri destekleyecek bilgilere rastlanmıştır. Türkiye’de yerel basın hakkında kaleme alınan ulusal nitelikteki eserler de taranarak konuya giriş yapılmış ve son olarak “Tek Parti Döneminde Van’da Siyaset-Basın İlişkileri” ve “Çok Partili Dönem ve DP İktidarında Van’da Siyaset-Basın İlişkileri” adlı iki başlık çatısında çalışma hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: Yerel basın, Van, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti

Since the second half of the 19th century, Van has become a city on which the Armenians claimed their rights, and for this purpose, the media activities were initiated by the Armenians in Van. The presence of newspapers broadcasting in Turkish language was needed both in response to the separatist movements of the Armenians and because Van was a city that preserves Turkish culture, and by taking steps in this direction, press activities continued in Van until 1915. In this respect Van constitute the time during which politics-media relations to a specific location while the work of our main subject of the establishment of the first newspaper in 1937 in the city after the proclamation of the Republic 1960 military coup in the press and media context in Turkey. Although the issue of local press in Van is the subject of many researches, the existence of such a study was needed due to the lack of a separate work in the context of politics and local press relations as a result of the literature review. In this respect, the press that continued its broadcasting life in Van in the aforementioned years was scanned. In addition, researches were made in the State Archives on the subject, and information to support the available data was found. In Turkey, local press introduction on the subject by scanning the works of the national qualifications penned made and finally “One-Party Period Van Politics-Media Relations” and “Multi-party period and the DP Van Politics-Media Relations in the ruling” has two titles work has been prepared under the roof.

Keywords: Local press, Van, Republican People's Party, Democrat Party