Son yıllarda dünyada yaşanan hızlı nüfus artışı ve doğal kaynakların azalması sonucunda, insan sağlığı açısından dengeli ve yeterli beslenmenin önemi her geçen gün daha fazla anlaşılmaktadır. Et ürünleri, içeriğindeki hayvansal proteinlerin yanı sıra, demir ve B12 gibi hayati vitamin ve mineral içerikleriyle sağlıklı beslenme açısından ikameleri zor olan gıda türlerindendir. Ancak, yetersiz arz, yüksek fiyat ve güvenilirlik gibi sorunlar nedeniyle her gelir grubundan insanın et ürünlerini yeterli düzeyde tüketmesi mümkün olmamaktadır. Bu açıdan, et tüketiminin Ülkelerin ekonomik gelişme seviyesi ve bireysel gelir düzeyiyle yakından ilgili olması beklenir. Öte yandan hayvansal proteinlerin tüketiminin sağlık üzerindeki etkisine dair çatışmalı bulgular ve kültürel, demografik farklılıklar da bireylerin et tüketim tercihleri üzerinde etkili olmaktadır. Bu çalışma, temelde et tüketimine dair hanehalkı tercihlerinin, gelir gibi ekonomik faktörlerin yanı sıra çeşitli demografik faktörlerle ilişkisini, TÜİK tarafından yürütülen Hanehalkı Bütçe Anketi mikro veri setine dayanarak incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, hayvansal proteinler kırmızı et, beyaz et ve deniz ürünleri olmak üzere üç grupta ele alınmakta ve bu ürünlere dair tüketim kalıplarının hanelerin gelir düzeyi, tüketim harcamaları ve fertlerin demografik özellikleri ile ilişkisi ANOVA ve Tukey testleri aracılığıyla araştırılmıştır. Sonuç olarak, kırmızı et ve deniz ürünleri tüketimlerinin gelir, harcama gibi ekonomik faktörlerin yanı sıra eğitim düzeyi ve meslek gibi demografik faktörlerden yüksek oranda etkilendiği, kümes hayvanları etlerinin tüketimlerinin ise nispeten daha ucuz ve ulaşılabilir olmaları sebebiyle bu değişkenlerden fazla etkilenmediği anlaşılmıştır. Bunun yanında, çocuksuz ailelerin et tüketimlerinin çocuklu ailelere göre daha fazla olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Kırmızı Et, Kümes Hayvanları Eti, Deniz Ürünleri, Tüketim, ANOVA

In recent years, as a result of the growth in world population and the decrease in natural resources, the importance of adequate and balanced nutrition has been understood better. Since meat products include essential ingredients such as animal proteins, ferrum, B12 vitamin and so on, it is not easy to substitute other foods for these products. However, insufficient supply, increase in prices and confidence problems result in insufficient consumptions of meat products by people from various income groups. Therefore, it can be anticipated that there is a relation between meat consumption and income levels. On the other hand, incompatible findings on the effects of animal protein consumptions on human health and also cultural and demographic differences may affect the meat consumption preferences of people. This study aims at investigating the effects of income levels together with demographic factors on meat consumption of households by using annual microdata of Household Budget Survey conducted by TURKSTAT. In this study, animal proteins are considered in three groups as red meat, poultry and sea products. The relationship between consumption levels of these meat types and socio-economic factors of households is analyzed through ANOVA and Tukey tests. As a result, red meat and seafood expenditures of households are affected by economic factors like income and consumption levels as well as demographic factors such as education and occupation. However, poultry consumption is not affected by these variables due to the relatively low prices. Finally, it is also seen that meat consumptions of families with the child are much more than childless families.

Keywords: Red Meat, Poultry, Sea Products, Consumption, ANOVA