Sinemaya benzer olarak birleştirici bir gücü ve evrensel niteliği olan müzik, tür fark etmeksizin içerisinden doğduğu ve tekrar buluştuğu toplumun izlerini taşır ve o toplumdaki bireylerin anlam dünyasında karşılık bulur. Türkiye söz konusu olduğunda 1960’lardaki ilk örneklerinden günümüze kadar toplumsal düzlemde var olan arabesk müzik ve bu müzik tarzıyla ilişkilendirilen arabesk kültür, sinema gibi toplumdan beslenen sanat dallarında da yansımalarını bulmuştur. Arabeskin toplumdaki yeri ve önemi ile toplumsal açıdan arabesk kültür ve müziğe bakış açısı, arabesk müziğin önemli isimlerinden birisi olan Müslüm Gürses'in hayat hikâyesinden temellenen Müslüm (Ketche & Can Ulkay, 2018) adlı filmin izleyici tarafından neden izlendiğinin, nasıl okunduğunun ve izleyiciyi hangi noktalarda, ne şekilde tatmin ettiğinin ortaya konulmasını önemli kılmaktadır. Bu çerçevede çalışma kapsamında Müslüm adlı filmi izleyicilerin neden/hangi amaçla izlediklerini ve nasıl okuyup yorumladıklarını anlamak amacıyla farklı demografik özelliklere sahip kartopu örneklem yoluyla ulaşılan 200 izleyiciden çevrimiçi anket yoluyla veri toplanmıştır. Çalışma kuramsal açıdan kullanımlar ve doyumlar yaklaşımından temellenmekte ve McQuail’in (2010) kategorizasyonu çerçevesinde izleyicilerden elde edilen veriler analiz edilmektedir. Analiz sonucunda izleyicilerin büyük çoğunluğunun filmi okuma sürecinde aktif izleyici rolü üstlendikleri görülmüştür. Ayrıca izleyiciler açısından beklentilerin karşılanmasında kimi noktalarda benzerlik görülmekle birlikte, bireysel farklılıklarda sosyal kökenlerin belirleyici olduğu ve ayrıca öngörülmeyen kimi etkilerin ortaya çıktığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Türk Sineması, Arabesk, Müslüm Gürses, İzleyici Çalışmaları, Biyografik Filmler

Music, which has a unifying power and universal quality, similar to cinema, carries the traces of the society from which it was born and reunited, regardless of the kind, and finds a response in the meaning world of the individuals in that society. When it comes to Turkey, arabesque music that has existed at the social level from in the first examples of the 1960’s to the present day, and the arabesque culture associated with this style of music It has also found its reflections in art branches that feed on society like cinema. Arabesque's social place and its importance and its point of view to arabesque culture and music from social perspective makes it important to be revealed by the movie named Müslüm (Ketche & Can Ulkay, 2018), which is based on the life story of Müslüm Gürses who is one of the important names in arabesque music, why it is watched, how it is read and at what points and in what way it is satisfied by the audience. In this context, the scope of this study was to understand why / for what purpose viewers watched the movie of Müslüm and how they read and interpreted it, we collected data from 200 viewers who have different demographic characteristics through an online questionnaire by snowball sampling.The study is theoretically based on the uses and gratifications approach, and the data obtained from the audience of Müslüm movie were analyzed within the framework of the categorization in McQuail's (2010). As a result of the investigations made, it has been observed that the majority of the viewers assume they have an active audience role in the process of reading the movie. In addition, although there are similarities at some points in meeting the expectations of the audience, it is seen that social origins are determinant in individual differences and observed that some unforeseen effects have occurred.

Keywords: Turkish Cinema, Arabesque, Müslüm Gürses, Audience Studies, Biographical Movies