Anne ile çocuk arasındaki soybağının kurulmasına ilişkin tek hüküm, Türk Medeni Kanunu’nun 282’nci maddesinde yer almaktadır. Buna göre, çocuk ile anne arasında soybağı doğumla kurulur. Kanun koyucu, Roma hukukundan gelen 1anne her zaman bellidir = Mater semper carta es1 prensibine uygun olarak, doğumla birlikte anne ile çocuk arasında kurulan biyolojik (doğal/genetik) soybağının hukuki soybağını da kuracağını kabul etmiştir. Hukuk düzenimizde, anne ile çocuk arasındaki soybağının tespiti ile ilgili birtakım sorunlar da yaşanmaktadır. Bunlardan ilki, yapay döllenmede başka kadına ait yumurta hücrelerinin çocuğu doğuran kadına kullanılması veya kiralık anne hallerinde yaşanmaktadır. Çocuğu doğuran kadın işle genetik anne farklı kişiler ise hangisi hukuki açıdan anne olarak kabul edilmelidir? Diğer sorun, çocuğun nüfus kütüğünde kendisini doğuran kadından başka bir kadın üzerine kayıtlı olmasında yaşanmaktadır. Bu halde, nüfus kaydının tutulmasında bir yanlışlık yapılmış olduğundan sorunlar, soybağına ilişkin davalar ile değil kayıt düzeltme davaları ile aşılabilmektedir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, bu tür sorunlarda görevli mahkemenin belirlenmesi ve uyuşmazlığın çözümünün soybağı hukukuna ilişkin olup olmadığı konularında kısa süre içinde birbiriyle çelişkili kararlar vermiştir. Bu çalışmada, Yargıtay’ın uygulaması da incelenerek Türk Hukukundaki gelişmeler de ele alınacaktır. Son olarak, çocuğun annesinin kim olduğunun bilinmemesi halinde anneliğin tespiti için başvurulabilecek yollar da ele alınacaktır. Böylece, Türk Hukukundaki soybağı problemlerinin, öğretideki ve uygulamamızdaki çözüm önerileri doğrultusunda incelenerek konuya farklı bakış açısı getirilmeye çalışacaktır.

Anahtar Kelimeler: Anne ile çocuk arasındaki soybağı, nüfus kaydının düzeltilmesi davası.

Article 282 of the Turkisch Civil Code is the only regulation which establishes paternity between the child and the mother. According to article 282 t.CC, ‘The woman who gives birth to a child is the mother’. The Turkish legislator has adopted Roman law principle: the mother is always known (mater semper carta es). However improvements in the medical sciences causes different opportunities which make the Roman law principle debatable. Thus there are many issues in the Turkish legal system yet to discussed and resolved about the paternity of the child and paternal relations to the mother. The main issue is who will be regarded as the mother in the cases where the genetic mother is different than the one that gave birth to the child, especially cases of artificial insemination cause many problems. Altough legal, religious and moral aspects of such situations are discussed throughly in Turkey, there are yet no provisions covering such problems in Turkish law. The maternal issues will be examined in respect to the different dimentions of the case. In this paper another problem that will be discussed arises from keeping the population records imprecisely. Sometimes the women mentioned as the mother in the records may not be the real mother of the child. In order to correct such mistakes lawsuites need to be raised and the Supreme Court gives contadicting decisions which shall also be examined. Finally, in this paper the applicable legal procedural rules shall be analyzed when the child’s mother is unknown and an action is brought to determine the mother. Thus the aim of this paper is to enlighten the paternal problems between the mother and the child under Turkish law.

Keywords: The Paternity between the mother and the child, the cases of correction of population