İslam öncesi dönemde Orta ve İç Asya’da gelişen hayvan üslubu, belirli özelliklere sahip biçimde betimlenmiş hayvan figürlerinin yer aldığı sanat eserlerini kapsamaktadır. Bozkır yaşamında gelişen bu üslup, sadece Orta Asya’da değil, aynı zamanda Ön Asya ve Orta Avrupa’ya kadar yayılarak birçok sanat eserinin çeşitli uygarlıkların sanat eserlerinde uzun süre devam etmiş ve belli bir temayı veya bir olayı anlatan sembol haline gelmiştir. Bu üslubun bu kadar geniş bir coğrafyaya yayılmasının sebebi, bozkırda zor şartlar altında yaşayan kompozisyonunda süsleme ögesi olarak kullanılmıştır. Hayvan üslubu, zaman içinde hemen hemen tüm kıtalara yayılarak göçebe halkın hayvanlar ile yakın ilişki kurması ve onlara kendi inanışlarına göre farklı anlamlar yüklemesidir. Birçok eserde ejder ve yılan gibi hayvanlarla birlikte görülen kaplumbağalar; yaradılışı, kozmik düzeni, ebediyeti ve istikrarı sembolize etmektedir. Bu çalışmada, dünyanın farklı yerlerinde görülen kaplumbağa figürünün halk inançlarındaki anlamı ve neyi temsil ettiği mitolojik olarak incelenecek ve Anadolu dokumalarının kompozisyonlarında süsleme unsuru olarak nasıl yer aldığı belirlenecektir
Anahtar Kelimeler: Orta Asya,Hayvan üslubu, Kaplumbağa, Mitoloji,Dokuma
|