Kentsel dönüşüm tüm dünyada ve ülkemizde güncelliğini koruyan bir konudur. Kentlerde meydana gelen birçok değişim, sorun ve gelişme, dönüşümü kaçınılmaz kılmaktadır. Bu noktada dönüşüm kentte meydana gelen bir fiziksel değişimle birlikte arka planında birçok unsuru (ekonomik, çevresel, yasal/yönetsel, sosyal) barındırmaktadır. Ülkemizde gerçekleştirilen dönüşüm uygulamalarının daha çok ekonomik ve fiziksel kaygılar doğrultusunda gerçekleştirildiği görülmektedir. Dönüşüm uygulamalarında sosyal unsurlar göz ardı edilmektedir. Bunun sonucunda gerçekleşen dönüşüm, yerinden edinmeyle sonuçlanmakta veya yaşanılan alana uyum problemleri yaratmaktadır.
Ankara’nın Mamak İlçesinde nitel ve nicel araştırma tekniklerinden yararlanılarak yapılan araştırma kapsamında, kentlerde yaşam kalitesini oluşturan sosyal unsurlara ilişkin veriler dönüşüm öncesi ve sonrası şeklinde karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda ortaya konulan bulgularda dönüşüm uygulamalarının sosyal boyutu ile alan kullanıcılarının sosyal çevre kalitelerini oluşturan birçok göstergede (komşuluk ilişkileri, bağlılık ve aidiyet, yerinden edilme, katılım unsuru, güvenlik, yaşanılan çevreye ilişkin beklentiler) ciddi anlamda bir değişim yarattığı ortaya konulmuştur. Çalışma sonucunda halkın dönüşüm sürecine katılımının sağlanmasının, beklentilerin karşılanmasına katkı sağlayacağı, dönüşüm sonrası alanla daha iyi bütünleşme, sosyal ilişkilerde zayıflamanın azalması ve yaşanılan alana duyulan güven duygusunun artmasına neden olacağı belirtilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kentsel dönüşüm, kentsel yaşam kalitesi, sosyal boyut, bağlılık/ aidiyet, komşuluk ilişkileri.
|