Bu çalışmada, Türkiye’de uzun bir süredir güvenlik sorunu olarak görülen ve yakın geçmişe kadar çözümü için askeri operasyonlara başvurulan Kürt sorununun, demokratik çözüm yolları ile aşılmaya çalışıldığı Demokratik Açılım Süreci ve bu çerçevede AK Parti hükümeti tarafından sorunun çözümünde bir aktör olarak görevlendirilen Âkil İnsanlar Heyeti Habermasçı müzakereci demokrasi anlayışı çerçevesinde değerlendirilmektedir. Çalışmanın amacı, Âkil İnsanlar Heyeti’nin, müzakereci anlayış çerçevesinde demokrasinin gelişimine herhangi bir etkisinin olup olmadığını ortaya koyarak, mevcut literatür ve uygulamaya katkı sağlamaktır. Bir diğer amaç ise kuram ile uygulama arasındaki uyumsuzlukları ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmada literatür taraması ve Akil İnsanlar Heyeti üyeleri ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada, heyetin oluşumu, uyguladığı yöntem ve önerilerinin idari kararlara yansıması sürecine dair veriler elde edilmiştir. Elde edilen ana sonuç, müzakereci heyetlerin günümüzde “sözde” müzakere süreçleri yaratmakla birlikte, kamu katılımını arttırma yönünde sahip olduğu girişimlerinin desteklenmesi gerektiğidir.

Anahtar Kelimeler: Habermasçı müzakereci demokrasi, Akil İnsanlar Heyeti, kamusal alan, demokratikleşme

In this study, the Democratic Initiative Process through which the Kurdish problem, which has been considered as a security problem in Turkey for a long time and for which military operations were carried out as a solution until recently, has been endeavoured to be overcome by democratic solutions, and in this context, the Committee of Wise Men, which has been tasked as an actor in the solution of the problem by the AK Party government, have been evaluated within the frame of the Habermasian deliberative democracy perspective. The purpose of the study is to make a contribution to the existing literature and practice by revealing whether the Committee of Wise Men has any effect on the development of democracy in the framework of deliberative understanding. Another purpose is to reveal the incompatibilities between theory and practice. In this context, a literature review and semi-structured interviews were conducted with the members of the Committee of Wise Men. In this study, data on the formation of the committee and the process of the reflection of the applied methods and recommendations on the administrative decisions were obtained. The main conclusion is that the deliberative committees create “so-called” deliberation processes today, and their initiatives to increase public participation should be supported.

Keywords: Habermasian deliberative democracy, the Committee of Wise Men, public sphere, democratization