Arkeolojik bulgular sonucunda, Anadolu’nun, dokumacılığın yapıldığı en eski yerlerden biri olduğu düşünülmektedir. Önceleri ilkel tezgâhlarda yapılan dokumacılık, zaman içerisinde artan talepleri ve estetik ihtiyaçları karşılama arayışları ile geliştirilmiştir. Aşama aşama gelişim gösteren dokumacılık incelendiğinde, ilk örneklerde elle atkı iplikleri atılıyorken, sonrasında ise karmaşık desenlerin dokunabildiği jakar tezgâhlarının geliştirildiği görülmektedir. Dokumacılık; sosyal, ekonomik durum ve coğrafi konuma göre gelişim gösterdiğinden dolayı üretildikleri toplumun kültürel özelliklerini yansıtmaktadırlar.
Sivas’ın Gürün ilçesinde dokunan ve dokunduğu bölgenin ismi ile anılan Gürün Şalları’nın günümüzde dokuması yapılmamaktadır. Desen, motif ve renk özellikleriyle kendine özel bir kimlik kazanan Gürün Şal dokumalarından günümüze çok az sayıda örnek ulaşmıştır. Gürün yöresinde yapılan alan araştırması ile bölgede dört Şal örneğine ulaşılmış ve incelemeleri yapılmıştır. Bu çalışmada, Gürün Şalları’nın desen, renk ve motif özelliklerine değinilerek, incelenen Gürün Şal örneklerine yer verilecektir. Yörede ulaşılan, gelecekte tamamen kaybolma tehlikesi olan eşsiz Gürün Şal örneklerinin ve üzerinde yapılan incelemelerin ileride yapılacak çalışmalara kaynak oluşturabileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Dokuma, Şal, Gürün, Gürün Şalı
|