1945 yılından itibaren tek parti sisteminin popülaritesini kaybetmesi üzerine Türkiye’de çok partili demokrasi yolunda hızlı adımlar atılmaya başlandı. Demokrasinin en önemli öğelerinden biri sayılan çok partili siyasal hayat, Türkiye’nin politik yaşantısında önemli değişmelere neden olduğu gibi taşradaki siyasi hayatı da ciddi bir şekilde etkiledi. Çok partili yaşama geçişle birlikte, siyasî partilerin Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya yönelik politik faaliyetleri de arttı. Kuruluşunun akabinde DP’nin tüm Anadolu’da teşkilatlanmaya başlaması, CHP’nin, Şeyh Sait ve Ağrı İsyanları sonrasında daralttığı veya kapattığı Doğu vilayetlerindeki teşkilatlarını yeniden genişletmek amacıyla yapılandırma çalışmalarını başlatmasına sebebiyet verdi. Türkiye’nin çok partili hayata geçmesi, tüm memlekette olduğu gibi Van’daki siyasi hayata da etki ederek yeni bir dinamizm getirdi. DP, kuruluşunun hemen ardından, 1946 yılında Van’da teşkilatlanmaya başlarken, CHP gibi 23 yıllık bir parti Van’daki teşkilatını bu tarihten 2 yıl önce, yani 1944’te kurdu. Bu çalışmada, CHP ve DP’nin Van ilindeki teşkilatlanmaları ve iki parti arasındaki çekişmenin Van’daki 1950 seçimlerine yansımaları irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Van, CHP, DP, 1950 Seçimleri

Upon the loss of popularity of the one-party system, quick steps for multi-party democracy have been taken in Turkey since 1945. Multi-party political life, which is considered one of the most important elements of democracy, not only caused significant changes in political life, it also seriously affected the political life in the rural areas of Turkey. With the transition to multi-party life, political activities of political parties towards Eastern and South-Eastern Anatolia also increased. The fact that DP started to organize all over Anatolia after its establishment, caused CHP to start restructuring studies in order to re-expand its organizations in the Eastern provinces that it had narrowed or closed after the Sheikh Said and Ağrı Rebellions. Turkey's transition to multi-party system brought a new dynamism by affecting the political life in Van as in the whole country. While DP started to organize in Van in 1946, right after its establishment, a 23-year-old party like CHP had established its organization in Van 2 years before that date, in 1944. In this study, the organization of CHP and DP in Van Province and the reflections of the conflict between the two parties on the 1950 elections in Van were examined.

Keywords: Van, CHP, DP, Elections of 1950